Pelosi’nin tansiyonu yükselten Tayvan ziyareti planı
ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin gelecek ay Çin ile ihtilaflı Tayvan’ı ziyaret edeceği ileri sürüldü.
İngiliz Financial Times gazetesinin “konu hakkında bilgi sahibi 6 yetkiliye” dayandırdığı haberine nazaran, Pelosi, Nisan ayında iptal ettiği ziyareti, Ağustosta yapacağı Pasifik çeşidi kapsamında gerçekleştirmeyi planlıyor.
Ziyaretin gerçekleşmesi halinde Pelosi, 25 yıl ortadan sonra Ada’yı ziyaret eden birinci ABD Temsilciler Meclisi Lideri olacak. Daha evvel, 1997’de Newt Gingrich bu misyonu yürütürken Tayvan’ı ziyaret etmişti.
Çin’den tepki
ABD ile Çin diplomatik bağlantılarında tansiyonların yaşandığı bir periyoda denk gelen sav, Çin tarafının reaksiyonuna sebep oldu.
Çin, ABD Temsilciler Meclisi sözcüsü Nancy Pelosi’nin rastgele bir Tayvan ziyaretine “kararlı ve güçlü” bir karşılık vereceğine kelam verdi.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Lijian Salı günü söyledi yaptığı açıklamada Pelosi’nin gelecek ay Taipei’ye bir heyet gönderme planının ABD-Çin münasebetleri üzerinde “ağır bir etkisi” olacağını söyledi. Zhao “Çin, ikili münasebetlerin siyasi temeli üzerinde önemli bir tesiri olacağı için buna şiddetle karşı çıkıyor. ABD yanlış yola girmekte ısrar ederse, Çin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü korumak için kararlı ve güçlü tedbirler alacaktır. “ dedi.
Çin, Nisan ayında planlanan Pelosi ziyareti için Covid-19’a yakalanmadan ve geziyi iptal etmeden evvel emsal bir ikaz yayınlamıştı.
Çin’in ABD ile Tayvan ortasındaki her türlü temasa karşı olduğunu tabir eden Sözcü Cao, ABD Kongresi’nin ABD idaresinin ayrılmaz bir kesimi olduğunu, tek Çin siyasetine bağlı olması gerektiğini vurguladı.
Nisan ayındaki ziyareti iptal edilmişti
82 yaşındaki Pelosi’nin Nisan ayında Tayvan’a yapmayı planladığı ziyaret Kovid-19’a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaretinin “tek Çin” prensibinin tanımladığı “kırmızı çizginin aşılması” manasına geleceği ikazında bulunmuştu.
Öte yandan Beyaz Saray’ın da Pelosi’nin mümkün ziyaretiyle ilgili tasalarını lisana getirdiği sav ediliyor. Biden idaresinden kimi isimlerin nisanda planlanan ziyaretin, Ukrayna Savaşı’nın yeni başlaması nedeniyle, bir dayanak tabiri olarak yasal görülebileceği, lakin mevcut durumda zamanlama prestijiyle hassas bir periyoda denk geldiği görüşünü lisana getirdiği aktarılıyor.
ABD Lideri Joe Biden ile Çin Devlet Lideri’nin gelecek haftalarda çevrim içi görüşme yapması planlanıyor.
Çin Halk Kurutuluş Ordusu’nun 100. kuruluş yıl dönümünün kutlanacağı 1 Ağustos ile birebir ayında gerçekleşecek muhtemel ziyaret, Pekin’in Ada etrafında askeri hareketlerini ağırlaştırmasına yol açabilir. Ayrıyeten Çin’i yöneten Komünist Parti’nin güz aylarında düzenleyeceği 20. Parti Kongresi’nde ülkenin gelecekteki idare takımlarını şekillendirecek kararlar alınacak. Bu Çin tarafındaki yansıları artırabilecek bir etken olarak görülüyor.