Japonya enerji krizinden çıkışı ‘nükleer’de arıyor

Başbakan Kişida Fumio, 14 Temmuz’da yaptığı açıklamada, etkin reaktör sayısını 9’a çıkararak elektrik gereksiniminin yüzde 10’nun nükleer güçten temin edilmesini hedeflediklerini bildirdi.

Tüketimin ağır olduğu kış aylarında güç arz ve talebi konusunda meşakkatler yaşanabileceğine dikkati çeken Kişida, “Olabildiğince çok nükleer santrali en kısa müddette faal hale getirmeyi hedefliyoruz.” dedi.

Açıklama, hükümetin yaz aylarında arz ıstırabı nedeniyle vatandaşlardan elektrik tasarrufunda bulunmalarını istediği bir periyoda denk geldi.

Sınırlı sayıdaki kömür yatakları dışında fosil kaynaklara sahip olmayan, büyük ölçüde ham petrol, doğal gaz ve kömür ithal eden Japonya, milletlerarası güç fiyatlarındaki artıştan olumsuz etkileniyor.

Uluslararası Güç Ajansının 2021 sayılarına nazaran, elektrik üretiminin yüzde 88’ini fosil kaynaklardan karşılayan ülke, fiyat ve tedarik istikrarsızlığına rağmen kırılgan durumda bulunuyor. Kişida hükümeti, bu sebeple gözünü ülkenin geniş nükleer güç kapasitesine çevirmiş görünüyor.

33 nükleer reaktörden 4’ü etkin

Japonya, 2011’deki Fukuşima Nükleer Santrali’ndeki kazadan evvel elektrik muhtaçlığının yüzde 30’unu nükleer santrallerden karşılıyordu. Kazayla birlikte çalışır durumda olan 54 reaktörden 21’i kapatıldı, yeni reaktörlerin inşasına onay verilmedi.

Ülkede hala çalışabilir durumda 33 nükleer reaktör bulunuyor. Bugüne dek sadece 6 nükleer santraldeki 10 reaktörün tekrar çalıştırılmasına müsaade verilirken, hala sırf 4’ü aktif halde. Başka reaktörler ise güvelik çalışmalarının tamamlanması ve nizamlı teftişler nedeniyle kapalı tutuluyor.

Onay süreci uzayabilir

Ekonomi Bakanı Koiçi Hagiuda, yaptığı açıklamada, reaktörlerin tekrar çalışmasına müsaade verilebilmesi için üretim planlarının yeni güvenlik standartlarına uygunluğunun onaylanması gerektiğini hatırlatarak, “En büyük önceliğimiz güvenlik. Şayet Nükleer Kontrol Kurumu onay verirse harekete geçeceğiz.” dedi.

Koiçi ayrıyeten, hükümetin, reaktörlerin tekrar faaliyete geçmesi için bulundukları bölgelerde yaşayanların da onayına başvuracağını söz etti. Japonya’da her ne kadar yasal mecburilik bulunmasa da merkezi hükümetin, reaktörlerin çalışması için bölge halkının ve eyalet valisinin onayını alması yerleşik bir teamül.

Halkın çoğunluğu nükleer reaktörlerin çalışmasından yana

Anketler, kamuoyunun reaktörlerin tekrar faaliyete geçmesine yönelik takviyesinin arttığını gösteriyor. NNN araştırma şirketinin Yomiuri Shimbun gazetesi ile hafta başında yürüttüğü ankette, iştirakçilerin yüzde 54’ü, Nükleer Kontrol Kurumunun güvenlik standartlarına uyması halinde reaktörlerin çalışmasından yana olduğunu belirtti, aykırı görüş bildirenler yüzde 37’de kaldı.

Öte yandan nükleer tersi kümelerin mahallî mahkemelere şikayette bulunarak ve süreksiz önlem kararları çıkararak süreci yavaşlatabileceği öngörülüyor. Lokal mahkeme kararlarının temyiz süreci vakit alacağından, reaktörlerin kış aylarında çalışması mümkün olmayabilir.